Fransa Senatosu, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un önerdiği emeklilik reformu çerçevesinde ülkede asgari emeklilik yaşını 62’den 64’e çıkarılmasını öngören maddeyi 201'e karşı 115 oyla <a fr-original-style="" href="https://www.lemonde.fr/en/politics/article/2023/03/09/pension-reform-senate-votes-for-article-7-to-raise-retirement-age-from-62-to-64-in-france_6018663_5.html" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">kabul etti.</a> Muhafazakar ‘Les Républicains’ (Cumhuriyetçiler) partisinin çoğunlukta olduğu üst meclisin, yasa tasarısındaki diğer maddeleri de tartışmak ve değişiklikler talep etmek için 12 Mart Pazar gece yarısına kadar vakti var. Kararın hemen ardından açıklama yapan işçi sendikaları temsilcileri, protesto gösterileri ve grevler düzenleyerek hükümet üzerinde baskı kurmaya devam edeceklerini bildirdi.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Değişiklikler neler?</h2>Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un görevdeki ikinci ve son döneminin en önemli iç politikası olan bu reform, asgari emeklilik yaşını yükseltmenin yanı sıra tam emekli maaşı alabilmek için gerekli olan asgari çalışma süresini bir yıl artırarak 43 yıla çıkarmak ve bazı kamu çalışanlarının erken emekli olmasını sağlayan özel maddeleri değiştirmek gibi Fransa'da emekliliği zorlaştıracak ve çalışma hayatını uzatacak başka maddeler de içeriyor.Sol partilerin ve sendikaların yanı sıra halkın geniş kesiminin de şiddetli muhalefetine rağmen reformu uygulamaya kararlı gözüken Macron hükümeti, önerilen değişikliklerin, nüfusu yaşlanmakta olan Fransa'nın emeklilik sisteminin işleyebilmesi için elzem olduğunu savunuyor.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Hükümet ne amaçlıyor?</h2>Almanya'da %61, İsveç'te %69'ken Fransa'da sadece %33 seviyesinde olan 60-64 yaş arası istihdam oranını artırmak ve 2030'a kadar 17,7 milyar avroluk bütçe tasarrufu sağlamak hükümetin reform planının başlıca amaçları arasında. Ayrıca, hükümete göre en yoksul %30'luk kesimin emekli maaşları yeni sistemle birlikte %2,5 ila %5 oranında artacak. Yine hükümetin mevcut tahminlerine göre, reformun olmadığı durumda emeklilik sisteminin 2030 yılında 13,5 milyar avroluk açık vermesi öngörülüyor.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Gelen tepkiler</h2>İçişleri Bakanlığı, 7 Mart Salı günü ülke genelinde düzenlenen gösterilerde yaklaşık 1,28 milyon kişinin sokaklara çıktığını açıkladı. Fransa'nın en güçlü sendikalarından CGT ise gösterilere katılan eylemci sayısının 3,5 milyon civarında olduğunu savundu. Bu yıl reforma karşı düzenlenen altıncı protesto gününde katılım, 31 Ocak günü yapılan eylemlerde yine İçişleri Bakanlığı'nın açıkladığı 1,27 milyon katılımcı sayısını az farkla geçerek reforma karşı yapılan şimdiye kadarki en kalabalık gösteri oldu. Dahası, protestolar 8 Mart Kadınlar Günü yürüyüşleri ile birleşerek çarşamba günü de devam etti. Eylemler sırasında Macron'u reformdan vazgeçmeye çağıran sendika liderleri, cumhurbaşkanının katı tutumunun "tehlikeli" yerlere gidebileceğini söyleyerek cumartesi günü yeni bir protesto çağrısında bulundu.Kamuoyu yoklamaları Fransa’da her üç vatandaştan ikisinin reform planına karşı olduğunu gösterirken, bu kişilerin %39'u önerilen değişikliklere çok karşı ve %28'i oldukça karşı olduğunu belirtti. Öte yandan, halkın %26'sı bu değişiklikleri oldukça olumlu bulurken sadece %6'sı yasa tasarısını çok olumlu bulduğu yönünde görüş bildirdi.Fransa'nın sekiz ana işçi sendikası hükümete yaş tedbirinden tamamen vazgeçmesi&nbsp;çağrısında bulunuyor. 2010'dan bu yana ilk kez tüm sendikalar planlanan bir reforma karşı güçlerini birleştirmiş olmasına rağmen, reformlara daha sıcak bakan ve Fransa'nın en çok üyeye sahip sendikası olan CFDT, henüz grevlere katılma kararı almadı ve başka protesto biçimlerinin de olabileceğini söyledi. Öte yandan, ulaştırma ve enerji sektörlerinde güçlü olan CGT ve FO sendikaları, CFDT'nin katılımı olmadan da yapacağı grevlerle önemli aksamalara yol açabilir.<img src="https://images.aposto.com/2023/2/4/1678386709259.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.51" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">7 Mart Salı günü için CGT sendikasının yaptığı grev çağrısı, ülkenin diğer önemli sendikalarından da aldığı destekle Fransa’da birçok kamu kuruluşunun ve özel kurumun işleyişini sekteye uğratmıştı. Fransa’nın en büyük elektrik üreticisi olan devlet tarafından işletilen EDF, nükleer santrallerindeki çalışanların en az %40’ının salı günü grevde olduğunu ve bunun sonucunda bazı bölgelere elektrik verilemediğini bildirdi. Salı günü başlayan ve hafta boyunca sürmesi beklenen bir eylem, petrol rafinerilerinden yapılan sevkiyatları engelleyerek benzin istasyonlarını etkiliyor. Ulaşım tarafında ise, Fransa’nın sivil havacılık kurumu grevler nedeniyle hava yolu şirketlerinden Paris’teki Charles de Gaulle ve Orly havalimanlarına salı günü yapılacak uçuşları azaltmalarını istemişti. Ulusal demir yolu işletmesi SNCF, salı günü neredeyse hiçbir bölgesel trenin çalışmadığını ve şehirler arası hizmet veren beş yüksek hızlı trenden dördünün iptal edildiğini söyledi.&nbsp;Sendikalara ek olarak, aralarında sol görüşlü France Unbowed, Yeşiller, ve Sosyalist Parti'nin yanı sıra Marine Le Pen’in liderliğindeki aşırı sağcı National Rally’nin de bulunduğu muhalefet partileri parlamentoda tasarıya karşı sert mücadele yürütme sözü verdi.Reform muhalifleri, emekli maaşları için finansman sağlamanın başka yolları olduğunu, yüksek gelir gruplarından alınan vergilerin ya da işverenler tarafından ödenen bordro katkı paylarının artırılması ile de emeklilik sisteminde önümüzdeki on yıl içinde oluşacak bütçe açığının kapatılabileceğini savunuyor.<img src="https://images.aposto.com/2023/2/4/1678386739652.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.51" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Kadın çalışanların dezavantajı büyüyor</h2>Özellikle 8 Mart Dünya Kadınlar Günü yürüyüşünde öne çıkan önemli eleştirilerden biri de önerilen reformun çalışma hayatında hâlihazırda dezavantajlı olan kadınları daha kötü etkileyeceği yönündeydi. Macron'un kabinesi içinde bile bu görüşe katılanlar var: Parlamento ile İlişkilerden Sorumlu Bakan Franck Riester, emeklilik yaşının 62'den 64'e çıkarılmasının "kadınları cezalandıracağını" ifade etti.Fransa’da kadınlar erkeklerden daha geç emekli olma eğiliminde ve yaklaşık %40 daha düşük emekli maaşlarına sahip. Bu sorunun temel sebeplerinden biri Fransa'nın resmî istatistik kurumu INSEE verilerine göre kadınların erkeklerden ortalama %22 daha düşük maaş alması ve düşen emeklilik primlerinin emekli maaşlarını aşağı çekmesi. Diğer bir önemli unsur ise kadınların erkeklerden daha fazla yarı zamanlı çalışması veya kariyerlerinin çocuk, yaşlı, hasta bakımı gibi sebeplerle daha çok kesintiye uğraması sonucu eksik primlerinin tamamlamak için yaş şartını sağlamalarına rağmen asgari çalışma süresini doldurmak için emeklilikte üst limit olan 67 yaşına kadar çalışmaya devam etmek zorunda kalması.Planlanan reformun yasalaştırılması durumunda, 1972 doğumlu kadınlar fazladan dokuz ay çalışmak zorunda kalacakken aynı yıl doğan erkekler için bu süre sadece beş ay olacak. Benzer şekilde, 1980 doğumlu kadınların sekiz ay daha çalışması gerekecek ancak erkekler fazladan sadece dört ay çalışmak zorunda kalacak. Ayrıca, mevcut emeklilik hakları kadınların 62 yaşında işten ayrılmalarına ve doğum izninin tamamını kullanmaları hâlinde tam emeklilik maaşı almalarına izin verirken, Macron'un emeklilik reformu artık bu doğum iznini dikkate almayacak ve bu da annelerin emekli olmadan önce iki yıl daha beklemesine yol açacak.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Peki Fransa’yı ne bekliyor?</h2>Reform planının yasalaşmasının önünde hâlâ nispeten uzun ve oldukça karmaşık bir yol var. 12 Mart Pazar gecesi yasa tasarısı Senato’daki süresini tamamlayacak. Üst mecliste çoğunlukta olan muhafazakarların bazı değişiklikler ekleyerek reformu onaylaması bekleniyor. 15 Mart günü, yedi senatör ve yedi milletvekilinden oluşan özel bir uzlaşma komisyonu (CMP) metni inceleyecek ve gün sonuna kadar tasarının nihai hâlini belirlemiş olacak. 16 Mart tarihinde metin Ulusal Meclis'e geri dönecek. Haziran ayında yapılan seçimler sonrası Macron'un çoğunluğu kaybettiği alt meclis, eğer yasa tasarısını onaylamazsa, metin tekrar tartışmaya sunulacak.Bu durumda iki seçenekten biri gerçekleşecek: Hükümet, bir kez daha, anayasanın tartışmalı 49. maddesini devreye sokabilir. Bu madde gereğince, Başbakan Elisabeth Borne bir yasa tasarısını Ulusal Meclis’e güvenoyu oylaması şeklinde sunabilir ve güvensizlik oyu alınmadığı takdirde tasarı kabul edilmiş sayılır; ancak Borne daha önce bu kadar tartışmalı bir yasa tasarısının 49. madde ile geçmesinin uygun olmayacağını belirtmişti. Başbakanın bu yola girmemesi hâlinde ise Fransa Anayasasının 47. maddesi gereği, bir yasa tasarısının parlamento tarafından tartışılması için ayrılmış 50 günlük süre 26 Mart günü sona erecek ve bu noktada tasarı hükümet kararnamesiyle onaylanabilir olacak.Hükümet, tasarının kabul edilmesi hâlinde Eylül 2023'ten itibaren yürürlüğe gireceğini, dolayısıyla insanların emekli maaşlarında gerçekten bir değişiklik görecekleri ilk tarihin bu olacağını söylüyor. Muhalifler ise eylemler yoluyla oluşturulan baskı ile hükümetin iradesini zayıflamasını ve tasarı parlamentoda tartışılırken reform planından bazı maddelerin, özellikle de asgari emeklilik yaşını artıran maddenin çıkarılmasını <a fr-original-style="" href="https://www.thelocal.fr/20230309/what-next-for-frances-controversial-pension-reform-bill/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">hedefliyor.</a>

Aposto Gündem

Fransa'da senato, asgari emeklilik yaşını 62’den 64’e çıkarılmasını öngören maddeyi 201'e karşı 115 oyla kabul etti. 

Fransa'da emeklilik reformu

• Fransa Senatosu Savunma Komitesi'nin hazırladığı bir raporda, artan savaş tehdidi karşısında ülke güvenliğinin sağlanması için askerî insansız hava aracı filosunun genişletilmesi ve İHA'lara karşı hava savunma sisteminin güçlendirilmesi istendi. Raporda; Libya, Suriye ve Dağlık Karabağ'daki İHA kullanımından söz edildi ve&nbsp;"İsrail, Çin ve Türkiye gibi ucuz insansız hava araçlarının büyük ölçekli üretimine ve ihracatına başlanması gerektiği" <a fr-original-style="" href="https://tr.euronews.com/2021/07/05/turkiye-ornegini-veren-frans-z-senatorler-iha-filosunun-genisletilmesini-istedi" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">ifade edildi.</a>

Spektrum

• Azerbaycan ve Türkiye, Fransa Senatosu'nun "Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'ni" tanıyan tavsiye niteliğindeki kararını <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmYmZlYjgxNjY1ZjFkMDAwN2NkNWE3YyZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ0ci5ldXJvbmV3cy5jb20lMjUyRjIwMjAlMjUyRjExJTI1MkYyNiUyNTJGYXplcmJheWNhbi12ZS10dXJraXllLWRlbi1mcmFucy16LXNlbmF0b3N1LW51bi1kYWdsLWsta2FyYWJhZy1rYXJhci1uYS10ZXBraQ=="">kınadı</a>. Azerbaycan Millî Meclisi hükümetten, Fransa'nın AGİT Minsk Grubu eş başkanlığından geri çektirilmesi için AGİT'e başvurmasını <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmYmZlYjgxNjY1ZjFkMDAwN2NkNWE3YyZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cuYWEuY29tLnRyJTI1MkZ0ciUyNTJGYXplcmJheWNhbi1jZXBoZS1oYXR0aSUyNTJGYXplcmJheWNhbi1taWxsaS1tZWNsaXNpbmRlbi1mcmFuc2Etc2VuYXRvc3VudW4tZGFnbGlrLWthcmFiYWcta2FyYXJpbmEtdGVwa2klMjUyRjIwNTY5NzE="">istedi</a>.

Fransa Senatosu ile ilgili hikayeler